İsteğe bağlı sigorta nedir?
İsteğe bağlı sigorta nedir? Kimler bu sigortadan yararlanabilir? İsteğe bağlı sigorta ödeyerek emekli olma imkânı var mıdır? Hangi sigorta kollarından emekli olunabilir? Ne zaman bu sigortalılık son bulur? İsteğe bağlı sigorta tutarı ne kadardır.
İsteğe bağlı sigorta 5510 sayılı kanunda; “kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmalarını sağlayan sigortadır.” Şeklinde tanımlanmıştır.
Kimler bu sigortadan yararlanabilir. ?
Türkiye’de ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından aşağıdaki şartlar aranır:
-5510 sayılı Kanuna tâbi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak durumunda olanlar,
-4/a kapsamında sigortalı olarak çalışmakla birlikte ay içinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak durumunda olanlar,
-Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olanlar,
-18 yaşını doldurmuş olanlar,
-İsteğe bağlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma başvuruda bulunmuş olanlar isteğe bağlı sigortalı olabilirler.
Yine belirtelim ki isteğe bağlı sigortalı olabilmek için T.C. vatandaşı olma şartı yoktur. Yasal olarak Türkiye’ de ikamet etme şartı vardır. Ölüm sigortasından gelir/aylık alanlar isteğe bağlı sigortalı olabilir. Yine kendi sigortalılığı nedeniyle gelir (aylık değil) bağlanmış olanlar isteğe bağlı sigortalı olabilirler.
Bu kapsamda yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları isteğe bağlı sigortalı olma imkanından mahrum bulunurken kanun uyarınca “Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki iş yerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinden isteğe bağlı sigortalılık talebinde bulunanlardan Türkiye’de ikamet şartı aranmaz.”
Emekli olunabilecek sigorta kolları şunlardır:
- İsteğe bağlı BAĞKUR (4/b sistemi)
- İsteğe bağlı Ek 5 Tarım sigortası (SSK)
- Ev hanımları için isteğe bağlı BAĞKUR (4/b sistemi)
- İsteğe bağlı emekli sandığı ödemesi (4/c sistemi)
İsteğe bağlı sigorta ödeyen bir kişi aşağıdaki şartları karşıladığında emekli olabilir:
-İlk sigorta giriş tarihi 08.09.1999 tarihi ve öncesi olan kişiler 10 yıllık sigorta süresi ve 3.600 gün prim ödeyerek,
-İlk sigorta giriş tarihi 09.09.1999 ile 30.04.2008 tarihi arasında olan kişiler yaş haddinden emeklilik için 25 yıllık sigortalılık süresi, 60 yaş ve 4.500 gün prim ödemesi yaparak,
-İlk sigorta giriş tarihleri 01.05.2008 tarihi ve sonrası olan kişiler yaş haddinden emeklilik için 63 yaş ve 5.400 gün prim ödemesi yaparak,
-Normal emeklilik için Ek 5 tarım pim ödemesi gerçekleştiren kişiler 7.200 gün prim ödemesi yaparak,
-İsteğe bağlı BAĞ-KUR (4B) kişiler normal emeklilik için 9.000 gün prim ödemesi yaparak,
-Ev hanımları 9.000 gün prim ödemesi yaparak,
İsteğe bağlı sigorta tutarı ne kadardır.
İsteğe bağlı sigorta primi, prime esas kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında sigortalı tarafından belirlenen prime esas kazancın %32’sidir. Bunun %20 si MYÖ, %12’ si genel sağlık sigortası primidir.
Ay içindeki çalışması 30 günün altında olanlar ile kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlardan ay içindeki çalışmasını 30 güne tamamlamak için isteğe bağlı sigortalı olanlar aynı zamanda işsizlik sigortası kapsamında olup, prim oranları toplam %35’ dir.
İsteğe bağlı sigortalılık ne zaman sona erer?
? İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden,
? Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,
Ölen sigortalının ölüm tarihinden, itibaren sona erer.